اختلال اوتیسم یا درخودماندگی یک اختلال عصبی-رفتاری است که با اختلال در تعامل اجتماعی و رشد کلامی همراه است.
در واقع اختلال طیف اوتیسم (ASD) به طیف گسترده ای ناتوانی در مهارت های ارتباطی گفته می‌شود که با رفتارهای ثابت و تکراری تبدیل همراه است. کودکان و بزرگسالان ممکن است هر ترکیبی از این رفتارها را در هر درجه ای از شدت نشان دهند. افراد با تشخیص یکسان ممکن است بسیار متفاوت با یکدیگر عمل کنند و موقعیت‌های اجتماعی متفاوتی داشته باشند.
افراد مبتلا به اوتیسم در برقراری ارتباط و درک افکار و احساسات دیگران مشکل دارند. این ویژگی باعث می‌شود که آن‌ها نتوانند با کلمات یا از طریق لمس، حالات چهره و حرکات، احساس خود را بیان کنند.
روشهای گوناگونی برای درمان یا بهبود علائم اوتیسم وجود دارد. در این میان، استفاده از واقعیت مجازی، یکی از تازه‌ترین و در عین حال پرکاربردترین روشهای موجود به شمار می‌رود. در این مقاله در نظر داریم به طور مختصر به این سوال پاسخ دهیم که واقعیت مجازی چه کمکی به درمان اوتیسم می‌کند.
در طول دو دهه گذشته، پژوهشهای زیادی در مورد استفاده از واقعیت مجازی (VR) در آموزش کودکان اوتیستیک انجام شده است. با استفاده از این فناوری، «دنیای واقعی» برای مبتلایان به اوتیسم شبیه سازی می‌شود. این ویژگی آموزش مهارت های اجتماعی را در یک محیط مجازی کنترل شده، قابل تکرار و ایمن امکانپذیر می‌سازد.
به عنوان مثال، یکی از مشکلات شایع در مورد کودکان اتیستیک، واکنش‌های عجیب به محرک‌های حسی است. بی‌تفاوتی آشکار نسبت به گرما و سرما یکی از این موارد است. عدم تشخیص موقعیت ترس، مورد دیگری است که تجربه آن در محیط واقعی ممکن است بسیار دشوار و دردسر آفرین باشد. اما با فناوری واقعیت مجازی می‌توان انواع محرک‌های بیرونی را به کودک معرفی نمود و راهکار مناسب هر موقعیت را به او آموخت. آموزش‌ها بارها و بارها تکرار می‌شوند تا کاملا در ذهن کودک تثبیت شوند.
شواهدی وجود دارد که نشان می‌دهد با استفاده از واقعیت مجازی به خوبی می‌توان مهارتهای اجتماعی را به کودکان مبتلا به اوتیسم آموزش داد و این مهارت‌ها را در آن‌ها نهادینه و تکرارپذیر نمود تا جایی که در محیط واقعی نیز بتوانند همان واکنش مورد قبول اجتماعی را از خود بروز دهند.
علاوه بر کاربرد هدست در ارائه محتوای مجازی، ابزارهای دیگری نیز در این حوزه وجود دارد که به نمایش تصاویر بر روی دیوار یا سقف مکان آموزش می‌پردازند.
همه این راهکارها در کنار وجود مربیان با تجربه و با پشتکار این امکان را فراهم می‌سازند که مبتلایان به اتیسم بتوانند مهارتهای اجتماعی خود را افزایش داده و زندگی با کیفیت‌تری را در پیش بگیرند.
